Hoe praat je met je kind over de oorlog? Dit is een moeilijk onderwerp om over te praten. Wij kunnen zelf amper bevatten wat er allemaal gaande is, laat staan dit uitgelegd krijgen aan je kind.
Kinderen zullen hieromtrent toch wat opvangen en dus vragen gaan stellen. Wat zeg je dan of wat zeg je beter niet? Als orthopedagoog en opvoedingscoach voor Snuggles & Dreams geef ik je ik enkele handvaten mee die verschillend zijn afhankelijk van de leeftijd van je kind.
Peuters & kleuters (0-5 jaar)
Kinderen in deze leeftijdsgroep vinden het nog erg moeilijk om de term ‘oorlog’ te begrijpen. Ze kunnen angstig reageren op beelden die ze zien op televisie, maar begrijpen niet echt wat oorlog inhoudt. Bij kinderen jonger dan 2 jaar zorg je er dan ook best voor dat ze niets te horen of te zien krijgen. Ook kinderen ouder dan 2 jaar scherm je best zoveel mogelijk af. Kleuters hebben het moeilijk om het onderscheid te maken tussen fantasie en realiteit. Ze betrekken het ook op zichzelf en kunnen misschien wel denken dat dit hier morgen ook zal gebeuren. Geruststellen is hier de boodschap.
Lagere schoolleeftijd (6-12 jaar)
Naarmate kinderen ouder worden, krijgen ze een beter begrip van oorlog en kunnen ze hier vragen over stellen. Ze kunnen beginnen met het leren over oorlogen op school. Het is belangrijk om hun vragen eerlijk en op een leeftijdsgerichte manier te beantwoorden, zonder te veel details.
Als je met kinderen gaat praten over de oorlog, hou dan onderstaande tips in je achterhoofd:
- Hou het eenvoudig: gebruik eenvoudige taal en leg de basisprincipes uit. Vermijd ingewikkelde termen en details die te verwarrend kunnen zijn of net voor meer angst kunnen zorgen.
- Beantwoord vragen: als een kind vragen heeft over oorlog, beantwoord ze dan eerlijk maar zonder al te veel details. Geef eenvoudige antwoorden op hun vragen.
- Gebruik geschikte boeken en media: er zijn bijvoorbeeld kinderboeken beschikbaar die oorlog of verwante thema’s op een toegankelijke manier uitleggen. Zorg ervoor dat je deze informatie samen raadpleegt, zo kan je vragen meteen beantwoorden of boodschappen kaderen.
- Luister naar hun gevoelens: luister naar hun verhalen en hun daarbij horende emoties. Praat over gevoelens zoals verdriet en angst. Als praten te moeilijk is, kunnen ze eventueel ook een tekening maken.
- Er zijn hulpverleners: geef zeker ook mee dat er veel mensen zijn die helpen, zoals dokters, verpleegkundigen en vredesactivisten. Dit kan je kind geruststellen en hen laten zien dat er lieve mensen zijn die proberen te helpen in moeilijke situaties.
- Bied geruststelling: vertel je kind dat ze hier veilig zijn. Luister naar wat ze zeggen en bagatelliseer eventuele angsten niet.
- Onderneem eventueel actie: misschien voelt je kind zich machteloos. Je kan eventueel voorstellen om iets te doen om geld in te zamelen of spullen te verzamelen om te doneren. Zo hebben ze ook het gevoel dat ze hun steentje bijdragen en iets kunnen betekenen hierin.
- Je eigen gevoelens: wees je ook bewust van je eigen gevoelens. Let ook op met de informatie die je bijvoorbeeld deelt met je partner in het bijzijn van de kinderen. Als jouw kind voelt dat jij angstig bent, kan een kind dit gevoel overnemen of durft hij misschien geen vragen meer stellen.
Tot slot ik graag mee dat elk kind anders is, pas zeker de informatie aan op basis van hun individuele behoeften en reacties. Het is belangrijk om een balans te vinden tussen het informeren van kinderen, maar ook hun emotioneel welbevinden te blijven nagaan. Geef zeker niet te veel informatie ineens. Laat je kind zelf met de vragen komen of als je het onderwerp toch wil aankaarten om te peilen welke informatie je kind al dan niet heeft gehad, maak dan gebruik van open vragen. Wat heb jij al gehoord over de oorlog? Wat weet je al?
Denk ook zeker aan jezelf. Het is voor ons als ouders ook hard om al dit nieuws elke dag te verwerken. Als het voor jou teveel wordt, neem dan even wat tijd en ruimte, scherm jezelf ook af van social media of het nieuws. Je kan er ook over praten met familie of vrienden.
Veel liefs,
Eefke
Opvoedingscoach
Bekijk hier de diensten die Eefke aanbiedt. Je kan bij haar terecht voor een losse consultatie voor al je vragen rond de opvoeding van je kind.
