Je bent moe. Echt moe. Misschien heb je al weken – of zelfs maanden – geen nacht doorgeslapen. Je doet je best, volgt je gevoel, maar merkt dat de uitputting begint te wegen op jezelf, je gezin en je geduld. En dan komt de gedachte: “Zou slaaptraining iets voor ons zijn?”
Maar tegelijk spoken er ook vragen door je hoofd. “Is slaaptraining veilig? Wat als het mijn band met mijn baby schaadt? Mag ik mijn kindje wel leren doorslapen?”
Je bent niet alleen met die twijfels. Er wordt veel gezegd en geschreven over slaaptraining – vaak tegenstrijdig, soms veroordelend.
Als ouder wil je vooral dat je kindje veilig is – dag en nacht. En dus is het logisch dat je je afvraagt: is slaaptraining veilig? In deze blog scheiden we daarom de feiten van de fabels. Wat zegt de wetenschap écht over slaaptraining, stress en hechting? En hoe weet je of slaaptraining veilig is voor jouw gezin?
Eerst en vooral: wat is slaaptraining?
Wanneer we het hebben over slaaptraining, denken veel ouders automatisch aan ‘huilen tot je baby vanzelf in slaap valt’. Maar dat is slaaptraining net helemaal niet!
Slaaptraining betekent dat je je baby of kindje helpt om in een fijn dag- en nachtrtime te komen met dutjes afgestemd op zijn leeftijd en waarbij je je baby leert om zelfstandig (terug) in slaap te vallen en uiteindelijk doorslapen ‘s nachts wanneer je baby hier klaar voor is.
Zelfstandig leren slapen kan op verschillende manieren, afhankelijk van de leeftijd, het temperament van je kindje en wat jij als ouder belangrijk vindt. Bij Snuggles & Dreams vertrekken we altijd vanuit een responsieve aanpak, waarbij je nabij blijft, ondersteunt en stapsgewijs werkt aan nieuwe slaapvaardigheden.
Er bestaan verschillende methodes – van geleidelijk afbouwen tot korte check-ins – maar geen enkele daarvan staat gelijk aan je kindje ‘laten uithuilen’. We vinden het belangrijk dat slaaptraining veilig, liefdevol en afgestemd gebeurt. Zo voelt je kindje zich geborgen, ook terwijl hij iets nieuws leert. Graag meer weten over slaaptraining? In deze blog over de 6 meest gestelde vragen rond slaaptraining leggen we het stap voor stap voor je uit.
Met de juiste aanpak kan slaaptraining niet alleen veilig, maar ook bijzonder waardevol zijn voor jullie hele gezin.
1. Slaaptraining en hechting: wat weten we?
Een van de grootste zorgen die ouders delen, is: “Gaat slaaptraining de hechting met mijn baby schaden?” Een heel begrijpelijke vraag, want niets is zo belangrijk als die veilige band tussen jou en je kindje. Gelukkig is het antwoord geruststellend: slaaptraining heeft geen negatieve impact op de hechting, zolang je het liefdevol en afgestemd aanpakt.
Zo toonde een bekende studie van Gradisar et al. (2016) aan dat er geen verschil was in hechtingskwaliteit tussen baby’s die wél of geen slaaptraining kregen — ook niet bij methodes zoals gecontroleerd huilen.
Ook Hiscock et al. (2008) volgde baby’s vijf jaar lang op en vond geen enkele aanwijzing voor negatieve effecten op hun emotionele of sociale ontwikkeling. Integendeel: ouders gaven aan dat er net méér rust kwam in het gezin, en dat kinderen minder gedragsproblemen vertoonden.
Soms wordt als tegenargument verwezen naar de schrijnende situaties in Roemeense weeshuizen uit de jaren ’80 en ’90, waar baby’s urenlang zonder troost moesten huilen. Ze stopten uiteindelijk met huilen…niet omdat ze hadden leren slapen, maar omdat ze leerden dat niemand zou komen. Die context is natuurlijk niet te vergelijken met hoe slaaptraining gebeurt in een warme, betrokken gezinssituatie. Maar het toont wél aan hoe belangrijk voorspelbaarheid en nabijheid zijn voor veilige hechting; precies waar een responsieve slaapaanpak op steunt.
2. Is huilen bij slaaptraining veilig: dit zegt de wetenschap over stress
Eén van de meest besproken onderwerpen in het debat rond slaaptraining is huilen. En dat is begrijpelijk. Geen enkele ouder wíl zijn kindje horen huilen, laat staan het gevoel hebben dat je dat opzettelijk zou toelaten.
Maar laten we even inzoomen: is slaaptraining veilig als je baby huilt? En wat zegt de wetenschap over stress?
Huilen is een vorm van communicatie
Voor baby’s is huilen de eerste manier om te communiceren. Ze huilen als ze honger hebben, moe zijn, overprikkeld zijn of nood hebben aan nabijheid. Maar ze kunnen ook huilen als er iets verandert, zoals bij het aanleren van een nieuwe slaaproutine. Dat betekent niet automatisch dat je baby zich onveilig voelt.
Vergelijk het met andere mijlpalen, zoals leren kruipen of starten op de crèche. Ook dan kunnen kinderen protesteren, omdat verandering spannend is. Maar net door hen liefdevol te begeleiden in die nieuwe stap, leren ze dat het oké is. Dat ze mogen voelen wat ze voelen én dat jij er bent.
Kortdurende stress is niet schadelijk
Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat kortdurende, milde stress niet schadelijk is, zolang je baby zich in een voorspelbare, liefdevolle context bevindt. Je kan stress ook niet schrappen in het leven van een kind. Starten met de crèche, voor he eerst een dagje naar de grootouders, prikjes bij K&G, …. Zolang er sprake is van een liefdevol kader, leert jouw baby snel omgaan met die stress en smelt die snel weer als sneeuw voor de zon. Dat is exact waar een responsieve slaapaanpak, zoals bij Snuggles & Dreams, op inzet: jij blijft nabij, biedt troostmomenten en leert je baby stap voor stap hoe slapen rustgevend kan worden.
Wat wél problematisch is, is chronische stress: langdurige stress zonder voldoende herstel of verbinding. Dat zien we bijvoorbeeld bij verwaarlozing, waar baby’s structureel geen respons krijgen op hun signalen. Ze voelen zich onveilig en gaan soms in freeze modus omdat ze zich zo angstig voelen. Zo’n situatie is natuurlijk totaal niet vergelijkbaar met een goed begeleide slaaptraining waar veiligheid en afstemming centraal staan.
Jij maakt het verschil
De manier waarop je slaaptraining aanpakt, maakt het grote verschil. Een veilige aanpak betekent dat je:
- Rekening houdt met de leeftijd en ontwikkeling van je baby
- Responsief en aanwezig blijft
- Een realistisch stappenplan volgt
- Je kindje helpt reguleren en niet over zijn grenzen duwt
Zo blijft slaaptraining veilig én liefdevol, ook al is er soms wat protest of verdriet. Want huilen op zich is niet schadelijk. Wat telt, is dat je baby weet: “Mama of papa is er voor mij. Ook als ik even moet wennen aan iets nieuws.”
3. Is slaaptraining veilig voor baby’s jonger dan 1 jaar?
Soms hoor je dat je pas na 1 jaar aan slaaptraining mag beginnen. Maar wist je dat daar eigenlijk geen wetenschappelijke onderbouwing voor is? Integendeel: de meeste studies rond slaaptraining focussen op baby’s van 4 tot 6 maanden – en tonen aan dat slaaptraining veilig én effectief kan zijn in die leeftijdsgroep.
“Belangrijk is dat je kiest voor een aanpak die past bij de ontwikkeling van je baby én bij je eigen waarden als ouder.”
In veel gezinnen komt er rond 4 à 6 maanden een kantelpunt: de opvang start, ouders gaan opnieuw aan het werk en het slaapgebrek weegt steeds zwaarder. Net dan kan een zachte, responsieve slaapaanpak een wereld van verschil maken. Je hoeft dus zeker niet te wachten tot je baby 1 jaar is, als je voelt dat jullie eerder klaar zijn voor verandering en rust.
👉 Bekijk ook eens de ervaringen van ouders die onze cursus 4-9 maanden volgden, ook bij baby’s jonger dan 1 jaar maakte het écht een verschil!
4. Is slaaptraining veilig als je borstvoeding geeft?
Slaaptraining hoeft borstvoeding absoluut niet in de weg te staan. Veel baby’s die overdag voldoende drinken, kunnen ’s nachts langere tijd zonder voeding én tóch succesvol borstvoeding blijven krijgen.
Belangrijk om te weten: slaaptraining betekent niet dat je plots alle nachtvoedingen moet schrappen. Jij kiest, als ouder, wat past bij jullie situatie. Samen kijken we hoe je voedingen eventueel kan afbouwen en dit op een rustige manier, zodat ook je melkproductie mooi mee evolueert.
💡 Wist je trouwens dat de meeste ouders die bij Snuggles & Dreams aankloppen net borstvoeding geven? En dat ze dit ook blijven doen ná de slaaptraining?
Slaaptraining en borstvoeding kunnen dus perfect hand in hand gaan. Met de juiste aanpak is slaaptraining veilig én afgestemd op jouw borstvoedingsverhaal.
5. Met een gerust hart aan slaaptraining beginnen?
Ja, je mag gerust zijn. De wetenschap is duidelijk: slaaptraining kán veilig, effectief én liefdevol zijn.
Het draait niet om je baby “alleen laten”, maar om hem – stap voor stap – iets nieuws aan te leren, met jouw nabijheid, troost en vertrouwen.
"Voor veel gezinnen betekent slaaptraining juist méér rust, meer verbondenheid en meer energie om overdag écht te kunnen genieten van elkaar."
En weet je? Het is ook helemaal oké om voor slaaptraining te kiezen omdat jij het nodig hebt.
Omdat je op je tandvlees loopt.
Omdat je jezelf niet meer herkent.
Omdat je snauwt tegen je partner of geen geduld meer hebt voor je peuter.
Slaapgebrek is niet alleen vermoeiend – het tast je draagkracht aan. En dat mag je serieus nemen.
Happy mom/dad = happy baby is geen cliché. Goed slapen helpt je om rustiger, liefdevoller en meer aanwezig te zijn voor je kind. En daar wordt iedereen beter van. 💛
Tot slot: jij kent je baby het best
Slaaptraining is geen verplicht pad. Sommige ouders kiezen ervoor, anderen niet. En dat is helemaal oké. Wat telt, is dat jij een keuze maakt die klopt voor jóúw gezin. Vanuit kennis, niet vanuit angst.
Misschien ben je er klaar voor.
Misschien twijfel je nog.
Misschien wil je eerst wat meer houvast.
Wat jouw situatie ook is: weet dat je er niet alleen voor staat. Bij Snuggles & Dreams begeleiden we sinds 2019 ouders met warme, responsieve slaapoplossingen die écht passen bij hun kindje én hun waarden.
Wil jij ook opnieuw rust in huis, zonder je buikgevoel te negeren? Bekijk dan zeker onze slaapgidsen- en cursussen of ontdek onze persoonlijke 1:1 trajecten. We denken graag met je mee.
Liefs,
Nathalie
Baby- en kinderslaapcoach
#teamsnuggles
