Verliefd worden op iemand met kinderen betekent dat je niet alleen een partnerrelatie aangaat, maar ook een bijzondere en vaak complexe rol op je neemt: die van plusouder. Het is een unieke combinatie van liefde, betrokkenheid en uitdagingen. Dit weet ik uit eigen ervaring.
Toen ik plusmama werd, waren de kinderen nog jong: drie en net iets meer dan vier jaar oud. Inmiddels is de oudste al begonnen met puberen, wat betekent dat ik al heel wat jaren in deze rol meedraai. Het is een proces geweest van zoeken naar mijn plek binnen ons gezin, en het bracht me ontzettend veel geluk, maar ook momenten van onzekerheid.
Als opvoedingscoach krijg ik regelmatig vragen over dit thema. Hoe vind je de balans tussen betrokkenheid en grenzen? Hoe ga je om met weerstand van een biologische ouder? En hoe werk je samen om als gezin een sterke eenheid te vormen? Omdat ik het belangrijk vind om mijn ervaring en inzichten te delen, heb ik besloten hier een blog over te schrijven. Ik hoop dat mijn verhaal anderen herkenning biedt, misschien wat steun en inspiratie, en helpt om met meer vertrouwen een eigen weg te vinden in een nieuwe rol.
Plusouder zijn: betrokkenheid met minder zeggenschap
Als plusouder wil je graag bijdragen aan het welzijn van de kinderen. Je voelt je betrokken bij hun groei en geluk, maar je rol is uniek: je bent geen ouder, maar ook meer dan een vriend of vriendin. Dit brengt zowel kansen als grote uitdagingen met zich mee.
Je wilt meehelpen opvoeden, maar merkt vaak dat je minder zeggenschap hebt dan de biologische ouders. Belangrijke beslissingen zoals schoolkeuze, medische zaken of religieuze opvoeding liggen meestal bij hen. Dat kan soms voelen alsof je buitenspel staat, zeker als je zelf ideeën hebt over wat het beste zou zijn. Toch is deze verdeling belangrijk. Het helpt om realistisch te blijven, jouw kracht en invloed liggen vooral in de dagelijkse ondersteuning en aanwezigheid, niet in de grote beslissingen.
Door een veilige, liefdevolle en ondersteunende rol te vervullen in het dagelijkse leven, maak je echter een onmisbaar verschil in het leven van je pluskinderen.
De dynamiek tussen de plusouder en de biologische ouder
In een ideale wereld staan volwassenen altijd op ongeveer dezelfde lijn, maar laten we eerlijk zijn, de praktijk is vaak anders. Soms voelt de biologische ouder jouw betrokkenheid als een bedreiging of bemoeienis en dat is eigenlijk best logisch. Ik zou het zelf ook lastig vinden als ik me in die positie bevond.
Het belangrijkste is om het welzijn van het kind voorop te blijven zetten. En daarvoor is goede communicatie echt nodig. Toon begrip voor de gevoelens van de biologische ouder, maar wees ook helder over je eigen rol. Je bent er niet om iemand te vervangen, maar om extra steun en liefde te bieden. Is direct communiceren met de biologische ouder een mission impossible? Geen stress. Praat open over alles met je partner. Zo kan die het verhaal overbrengen zonder dat jij meteen de boeman lijkt.
Als koppel ben je een team
De belangrijkste les die ik heb geleerd? Als plusouder sta je er niet alleen voor. Je vormt een team met je partner, en die samenwerking is noodzakelijk. Kinderen merken het meteen als jullie niet op dezelfde golflengte zitten. Dit vraagt natuurlijk tijd, maar met geduld komt het goed.
Wat écht helpt, is samen duidelijke afspraken maken en met één boodschap naar buiten komen. Soms vraagt dat om een beetje water bij de wijn, maar het werkt! Als mijn partner en ik het ergens niet meteen over eens zijn, bespreken we dat eerst samen. We luisteren naar elkaar, overleggen en nemen samen een besluit. Naar de kinderen toe geven we altijd hetzelfde, heldere antwoord: “Dit hebben we samen besloten.” Dat geeft rust en zorgt voor duidelijkheid.
Het is ook belangrijk om duidelijke regels in huis te stellen. Samen met je partner bepaal je wat wel en niet kan, en hoe je dingen aanpakt. Door deze regels consequent te volgen, ontstaat er structuur en voorspelbaarheid, wat zowel voor de kinderen als voor jou als plusouder fijn is. Het geeft een stevige basis waar iedereen op kan bouwen, zodat je je ook écht thuis kunt voelen in je eigen huis.
Liefde als bindmiddel
Liefde is het fundament van elk samengesteld gezin. Het maakt niet uit of je met een klein of groot gezelschap bent, het draait altijd om de liefde die de onderlinge band versterkt. Als het even moeilijk gaat, zorgt liefde ervoor dat alles weer in balans komt. Het maakt de zware momenten draaglijker en helpt je elkaar beter te begrijpen, ook wanneer het soms wat chaotisch is. Vaak zijn het de simpele dingen – een luisterend oor, een knuffel of gewoon samen tijd doorbrengen – die het verschil maken. Dit is wat het gezin bij elkaar houdt, de band sterker maakt en alles doet groeien.
Halftijds een gezin van vijf
Hier thuis zijn we halftijds met z’n vijven, en dat zorgt voor een gezellige drukte. Onze dochter geniet volop van de momenten met haar twee zussen. Er wordt gelachen, gespeeld, en soms wat geruzied, maar dat hoort erbij. Toch merkt ze vaak het gemis als ze er niet zijn. Aan de andere kant is het ook fijn om met z’n drieën te zijn. Er is meer rust, meer tijd voor elkaar en de sfeer is intiemer.
Beide situaties hebben hun eigen charme. De gezelligheid van een groter gezin, met altijd wel iemand om mee te praten of te spelen, is geweldig. Maar de rust van een kleiner gezinnetje heeft ook iets moois. We kunnen dan echt even tot elkaar komen, zonder afleiding. Het ene moment zitten we met z’n allen te lachen, het volgende genieten we van de rust en de persoonlijke tijd die we met elkaar hebben. De afwisseling tussen de twee zorgt voor de perfecte balans.
Groeien in plusouderschap
Plusouderschap draait niet om perfectie, maar om samen groeien en je weg vinden in het gezinsleven. Het is een leerproces, waarin je geduld opbouwt en elkaar accepteert, ook wanneer de vuile was niet in de mand belandt, de boekentas niet leeg is en de rommel zich overal ophoopt. En ja, dat kan behoorlijk frustrerend zijn! 😉
Maar het gaat om liefde geven, de balans vinden tussen je verschillende rollen en samen de uitdagingen aangaan. De kleine momenten, het samen lachen, elkaar steunen in moeilijke tijden en genieten van het nu, zijn vaak het allerbelangrijkst.
Plusouderschap vraagt om aanwezig te zijn, goed te luisteren en soms een compromis te sluiten. Het betekent ook durven benoemen wat er speelt en eerlijk zijn over je gevoelens. Af en toe even tijd voor jezelf nemen om op adem te komen is noodzakelijk. Het is een pad dat je samen bewandelt, met alle ups en downs, en uiteindelijk zorgt het voor een sterke band met je pluskinderen.
Heb je vragen over opvoeding of zit je zelf met een lastige situatie rond plusouderschap? Ik help je graag verder via individuele begeleiding, lees hier de mogelijkheden.
Liefs,
Eefke
PS: wil jij als eerste op de hoogte zijn van nieuwe blogs, handige tips en leuke nieuwtjes? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief of volg ons op Instagram via Snuggles en Opvoeding en mis niets!