Fruitsap voor je kind: goed idee of beter niet? Als kinderdiëtiste krijg ik regelmatig de vraag: “Mag ik mijn kind vers geperst fruitsap geven? Of is fruitsap uit brik ook oké?”
In de supermarkt zie je immers een overvloed aan kleurrijke verpakkingen die doen vermoeden dat fruitsap een gezonde keuze is voor jonge kinderen. Maar klopt dat wel? En wat is eigenlijk het verschil tussen zelf geperst sap en kant-en-klaar sap uit een pak?
In deze blog leg ik je uit wat de voor- en nadelen zijn van beide opties en hoe je hier op een slimme en evenwichtige manier mee omgaat. Zo maak jij straks een bewuste keuze die past bij jouw kind en je opvoedstijl.
Vers geperst fruitsap versus fruitsap uit brik
Wanneer je fruit perst en het sap meteen opdrinkt, blijven de meeste vitaminen, mineralen en bioactieve stoffen goed bewaard. Let wel: vitamine C is erg gevoelig aan lucht, licht en warmte. Drink je fruitsap dus bij voorkeur direct na het persen op.
Dat is anders bij fruitsap uit brik. Tijdens de industriële verwerking gaan veel voedingsstoffen verloren. Het sap wordt vaak ingedikt tot concentraat (om transportkosten te drukken) en later opnieuw aangelengd met water. Er volgt meestal ook een hittebehandeling om de houdbaarheid te verlengen. Jammer genoeg verdwijnt hierbij een groot deel van de vitamine C.
De nadelen van geperst fruitsap
- Fruitsap bevat nauwelijks voedingsvezels. Bij het persen verdwijnen die grotendeels. Vergelijk maar: 200 g verse sinaasappel = ongeveer 3,2 g vezels versus 200 ml vers geperst sinaasappelsap = slechts 1,2 g vezels
- De energie die fruitsap aanbrengt, is bijna uitsluitend afkomstig van suiker. Daarom lees je vaak ‘dat fruitsap even slecht is dan cola’. Men heeft het hier dan over het vergelijkbare suikergehalte in beide voedingsmiddelen. Fruitsap (ook vers geperst) brengt m.a.w. een vergelijkbare hoeveelheid suiker, en dus ook een vergelijkbare hoeveelheid calorieën, aan dan frisdrank.
- Doordat je relatief veel fruit nodig hebt voor het maken van een groot glas geperst fruitsap, krijg je ook veel suikers binnen. Ga eens de uitdaging aan! Het is helemaal niet eenvoudig om 4 stukken fruit na elkaar te eten. Maar diezelfde 4 stukken fruit – geperst in een groot glas – drink je waarschijnlijk zo weg, suikers inclusief ;).
- Fruitsap drink je, waardoor het minder verzadigt dan een stuk fruit eten. Het gaat sneller naar binnen en het vult je maag ook minder. Nog voor je lichaam de tijd krijgt om een verzadigingssignaal naar je hersenen te sturen, is je glas al leeg. Beter is dus om fruit te eten. Doe de test: je zal zien dat je na het eten van twee sinaasappels een voller gevoel hebt, dan na het drinken van een glas sinaasappelsap afkomstig van twee sinaasappels.
Wat als je kind geen fruit eet?
Eet je kind (nog) geen fruit, doe je – nu je weet dat de nutriënten op de vezels na grotendeels behouden blijven – er op zich wel goed aan om dagelijks een klein glaasje vers geperst fruitsap te geven (afkomstig van 1 of 2 fruitsoorten).
Mijn advies als kinderdiëtiste:
- Varieer zoveel mogelijk in soort en kleur. Want elk fruit en elke kleur is uniek in zijn soort! Zo is banaan een topper voor Kalium (326 mg/100g), aardbeien bevatten veel vit C (49 mg/100g) en passievruchten barsten van de vezels (10g/100g).(*)
- Laat je kind zelf zijn sapje of smoothie klaarmaken. De kans is immers groter dat hij ervan wil proeven.
- Ook de smaak blijft behouden bij het persen. Dit kan dus een eerste stapje zijn in het proefproces richting het proeven van een stuk fruit.
- Je kan het fruitsap ook bijvoorbeeld overgieten in een ijsvorm, invriezen en als ijsje aanbieden. Het is telkens een kwestie van een stapje dichter geraken bij het eten van een stuk fruit.
Wat met tandbederf?
Fruit kan zuur of zoet zijn, of beide. Door de zuren slijt het tandglazuur af. Dit heet tanderosie. Hoe vaker tanden in contact komen met zuur, hoe groter de kans op erosie. Het gaat dus niet alleen om de hoeveelheid die je eet of drinkt, maar ook om hoe vaak en hoe lang zure producten in onze mond kunnen inwerken. Hoe vaker en hoe langer, hoe groter de kans op tanderosie.
Door de suikers kunnen ook gaatjes ontstaan. Dit is tandcariës. Deze ontstaan doordat bacteriën de suikers in eten en drinken omzetten in zuren die gaatjes veroorzaken. De kans op gaatjes neemt toe als de suiker lang in de mond blijft.
Enkele tips voor preventie tandbederf:
- Drink het fruitsap in één keer op.
- Drink een glas fruitsap bij de hoofdmaaltijd. Bij een maaltijd worden de zuren gemakkelijker geneutraliseerd en verdund omdat er een grotere speekselvloed aanwezig is.
- Wacht min 1u na het drinken van fruitsap om de tanden te poetsen. Als je meteen erna poetst, haal je het verzachte glazuur weg en kun je tanderosie veroorzaken. Dat geldt trouwens steeds na het eten.
Conclusie
Bij het onmiddellijk consumeren van vers geperst fruit blijven de vitaminen, mineralen en bio-actieve stoffen grotendeels bewaard maar gaan de voedingsvezels grotendeels verloren.
Een glas fruitsap verzadigt nauwelijks en bevat evenveel suiker dan een glas frisdrank. Een stuk fruit verzadigt meer en de aanwezige vezels blijven intact. Bovendien stimuleert het kauwen de aanmaak van speeksel. Dit speeksel werkt als een buffer en spoelt de zuren sneller weg.
Lukt een stuk fruit nog niet? Bied dan een 100% fruitijsje, -smoothie, -sapje, -moes of andere consistentie aan als alternatief.
Veel succes!
Liefs,
Vicky
Kinderdiëtiste
PS: Op zoek naar meer handvaten? Check dan zeker mijn diensten voeding om jou te helpen of kom me volgen op mijn Instagrampagina waar ik dagelijks tips & tricks deel.
