Je kind weigert het potje? Geen zorgen, je bent niet de enige.
Frustrerend? Absoluut. Onlogisch? Zo lijkt het soms. Maar eigenlijk is dit gedrag heel normaal. Een peuter die “nee” zegt tegen het potje, is vaak op zoek naar duidelijkheid, controle of gewoon een vertrouwd gevoel. Weigeren is geen koppigheid om jou uit te dagen, maar een manier om aan te geven: “ik weet even niet wat ik moet doen”. Gelukkig zijn er heel wat dingen die jij als ouder kan doen om hiermee om te gaan. Hieronder deel ik als zindelijkheidscoach de 8 belangrijkste tips die je meteen kan toepassen.
je kind weigert het potje – hoe komt dat?
Weerstand kan bij om verschillende redenen ontstaan:
- Je kindje voelt zich nog onzeker over wat er precies van hem of haar verwacht wordt.
- Een eerdere negatieve ervaring op het potje kan ervoor zorgen dat je kindje terughoudend is.
- Soms wil een kindje vooral controle houden over zijn of haar eigen lichaam.
Het kan ook gewoon zijn dat je kindje nog niet helemaal klaar is om deze stap te zetten.
Weet dat dit soort weigeringsgedrag vaak tijdelijk is. Met de juiste aanpak, ondersteuning en veel geduld help je je kind stap voor stap meer vertrouwen te krijgen in het potje.
Introduceer geleidelijk het potje
Sommige kindjes verzetten zich tegen potjestraining omdat ze simpelweg bang zijn voor het onbekende. De nieuwe sensatie van plassen op het potje, het geluid van het doorspoelen of het plots zonder luier moeten zijn, kan voor je kindje best spannend en overweldigend aanvoelen.
Om deze angst te overwinnen, kan je je kindje stap voor stap laten wennen. Laat hem of haar eerst volledig gekleed op het potje zitten, zonder enige druk om iets te moeten doen. Zo leert je kindje op een speelse en ontspannen manier dat het potje een veilige plek is. Bouw daarna rustig verder af: eerst de broek uit, later ook zonder onderbroekje. Geef je kindje de tijd om zich comfortabel te voelen bij elke stap, zonder te forceren.
Opgelet, in mijn cursus adviseer ik om het potje wel niet weken- of maandenlang te laten staan voorafgaand aan de training. Door te veel gewenning kan je kind ook net interesse verliezen in het potje wat een vlotte start van de training kan bemoeilijken.
Neem de leiding, zonder strijd
Zindelijkheidstraining is géén democratie 😉. Jij als ouder mag – en moet zelfs – de regie nemen tijdens deze fase. Dat betekent dat jij bepaalt op welke momenten jullie naar het potje gaan, bijvoorbeeld na het eten, voor het slapen of na een dutje.
Communiceer hierover duidelijk naar je kindje toe. Het is helemaal oké dat je peuter af en toe “nee” zegt – maar uiteindelijk ben jij degene die liefdevol, zonder dwang, maar wel vastberaden de leiding neemt.
Vermijd ja/nee-vragen zoals “Wil je naar het potje gaan?” Daarmee geef je onbedoeld ruimte voor discussie. Formuleer het liever positief en zeker, bijvoorbeeld: “Ik zie dat je lichaam aangeeft dat het tijd is om naar het potje te gaan. We gaan nu even proberen.”
Door duidelijk en vriendelijk de leiding te nemen, geef je je kindje veiligheid en voorspelbaarheid, en dat zijn precies de ingrediënten die zindelijkheidstraining zoveel makkelijker maken.
Geef het goede voorbeeld
Kinderen leren het meeste door te kijken en na te doen. Ze observeren voortdurend hoe wij dingen aanpakken en spiegelen ons gedrag. Daarom is het een goed om je kindje mee te nemen wanneer jij zelf naar het toilet gaat.
Leg op een eenvoudige en rustige manier uit wat je doet, bijvoorbeeld: “Mama doet pipi op het toilet, straks mag jij ook eens proberen.” Door open te communiceren en het toiletbezoek als iets normaals te tonen, help je je kindje om het hele proces beter te begrijpen.
Op die manier wordt naar het toilet gaan een vanzelfsprekend en natuurlijk onderdeel van de dag, zonder dat er druk of spanning rond hangt.
Maak geen strijd van het blijven zitten
Gaat je kindje meteen weer rechtstaan zodra hij of zij op het potje zit? Geen paniek, dat is helemaal oké. Je hoeft in deze situatie zeker niet te forceren. Blijf rustig en reageer luchtig, bijvoorbeeld door te zeggen: “Je buikje heeft nu nog geen zin in pipi. Misschien straks wel.” Vervolgens kan je samen iets anders leuks gaan doen, zonder dat het potjesmoment een negatieve ervaring wordt.
Het is belangrijk dat het potje geen strafstoel wordt, maar juist een neutrale, veilige plek waar je kindje zich goed bij voelt. We willen vermijden dat er druk of weerstand ontstaat rond het potje.
Blijft je kindje telkens maar een paar seconden zitten? Dan kan het helpen om samen even tot tien te tellen terwijl hij of zij op het potje zit. Daarna is het potjesmoment voorbij en kan je kindje weer verder spelen.
Gebruik een visuele timer of ritueel
Een visuele timer, kookwekkertje of een vast liedje maakt het potjesmoment voorspelbaar. Je kan samen tellen, een liedje zingen of simpelweg zeggen: “We zitten even op het potje, en daarna mag je weer spelen.” Dit neemt de druk weg én geeft je kind houvast.
Tip: dit is een handig timertje. Of je kan gebruik maken van een zandlopertje.
Werk met beloningen, maar hou het zuiver
Een sticker, een high five of een stempel kan enorm motiverend zijn voor je kindje, zeker in de beginfase van de potjestraining. Kinderen houden van positieve bevestiging en kleine beloningen kunnen hen echt stimuleren om gemotiveerd te blijven proberen.
Toch is het belangrijk om hier bewust mee om te gaan. We willen vermijden dat je kindje puur voor de beloning op het potje gaat zitten, zonder echt te begrijpen waarom. Daarom is het belangrijk om alleen te belonen na een effectieve plas of kaka op het potje. Niet zomaar na het gaan zitten.
Zo blijft het voor je kindje duidelijk dat de beloning gekoppeld is aan het juiste gedrag. Dit zorgt ervoor dat het leerproces helder en betekenisvol blijft en je kindje echt leert luisteren naar de signalen van zijn of haar lichaam.
Wil je graag meer tips over hoe je beloningen op de juiste manier inzet tijdens de potjestraining? Lees dan zeker ook mijn blog over belonen bij zindelijkheidstraining.
Laat je kind géén boekjes lezen of op de tablet zitten
Een toiletbezoek is geen bezigheidstherapie. Het is niet de bedoeling dat je kindje eindeloos op het potje blijft zitten “in de hoop dat er misschien iets komt.”
Idealiter duurt een potjesmoment niet langer dan 2 à 3 minuten. Dit houdt het duidelijk en luchtig, zonder dat je kindje gefrustreerd of verveeld geraakt. Komt er niets? Helemaal niet erg. Blijf positief en zeg gewoon iets als: “Geen probleem, we proberen straks nog eens opnieuw.”
Volg een duidelijke aanpak
Potjestraining is iets waar veel ouders op eigen houtje aan beginnen. Maar wanneer de eerste obstakels zich voordoen, weten ze niet goed hoe ze moeten reageren en gooien ze al snel de handdoek in de ring. Dit resulteert vaak in verschillende pogingen om zoon- of dochterlief zindelijk te leren worden, met elke poging die mogelijks moeilijker en frustrerender wordt.
Veel beter is wanneer je je als ouder op voorhand goed inleest en informeert zodat je je in je kracht voelt als coach voor je kind wanneer je hem leert zindelijk worden. Mijn cursus is speciaal ontworpen om ouders hierbij te helpen.
Tot slot: je kind doet dit niet om lastig te zijn
Weigeren is communicatie. Het is geen koppigheid uit “ambetantigheid”, maar een manier van je kindje om duidelijk te maken: “Ik weet even niet wat ik moet doen.” Jij bent er om het vertrouwen terug te geven. En dat lukt. Echt.
Onthoud ook dat zindelijk worden een leerproces is, en het is belangrijk om geduldig te zijn en je kind te steunen bij het ontwikkelen van deze belangrijke vaardigheid.
Zin om zindelijkheid eindelijk goed aan te pakken, met minder gedoe en meer resultaat? Ontdek mijn cursus zindelijkheidstraining en ga vol vertrouwen aan de slag.
Veel succes!
Liefs,
Nathalie
Zindelijkheidscoach
PS: wil jij als eerste op de hoogte zijn van nieuwe blogs, handige tips en leuke nieuwtjes? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief of volg ons op Instagram via Snuggles en Pottys en mis niets!
