Een jetlag met een baby of peuter: alleen al bij de gedachte zakt de moed je misschien in de schoenen. Want hoe combineer je een verre reis met het slaapritme van je kind? Misschien vermijd je bewust reizen buiten Europa sinds je mama of papa werd, of misschien staat er binnenkort wél een verre trip gepland en besef je nu pas: oei, die tijdsverschillen, help!
Geen paniek, je bent hier op de juiste plek. In deze blog vertel ik je alles over jetlags bij jonge kinderen en hoe je die zo zacht mogelijk kan opvangen. 🙂 Ik spreek niet alleen als kinderslaapcoach, maar ook als mama uit ervaring. Samen met mijn gezin woonde ik ruim twee jaar in Canada, waar we regelmatig heen en weer vlogen tussen België en Canada met maar liefst zes uur tijdsverschil. Dat leverde best wat uitdagingen op, maar ook heel wat inzichten.
Of je nu naar de VS, Thailand of Zuid-Afrika reist: met de juiste voorbereiding én een portie mildheid lukt het écht om de overgang vlot te laten verlopen. Pak er een koffietje bij (of een glaasje vakantie-wijn 😅) en lees mee!
Oost of West: welke reisrichting is het makkelijkst voor je kind?
Als je zelf ooit een verre reis maakte, heb je het misschien al ervaren: reizen naar het Oosten voelt vaak zwaarder aan dan reizen naar het Westen. Maar bij kinderen werkt dit net een tikkeltje anders.
Over het algemeen raad ik aan om, als je kan kiezen, op vakantie te gaan richting het Oosten en terug naar huis richting het Westen. Waarom?
Reis je naar het Oosten, dan schuift het lokale uur vooruit. Dat betekent dat je kindje pas later slaperig zal worden volgens zijn eigen klokje. Handig! Want op vakantie wil je net niet dat je kindje om 19u lokale tijd al knock-out is. Als het thuis 19u is, is het op je bestemming bijvoorbeeld 22u waardoor je baby of peuter het avondritueel prima even kan rekken. Ook ‘s ochtends zal hij vaak wat langer slapen, wat mooi meepast in een relax vakantiegevoel.
Reis je naar het Westen, dan schuift het lokale uur achteruit. Je kindje zal dus veel vroeger wakker worden dan je gewend bent. Om 5 uur ‘s ochtends opstaan? Het kan zomaar gebeuren, vooral in de eerste dagen. Ook jijzelf zal waarschijnlijk last hebben van dat vroege ritme, waardoor het voor het hele gezin best pittig kan aanvoelen. Gelukkig zijn er manieren om hierop te anticiperen en die deel ik verderop in deze blog.
Natuurlijk heb je de reisbestemming niet altijd zelf in de hand. En soms wil je gewoon heel graag naar een bepaald land, ongeacht de jetlag. Helemaal oké! 😉 Het belangrijkste is dat je weet wat je te wachten staat, zodat je jezelf en je kindje goed kan voorbereiden.
Hoe omgaan met jetlags? Volg meteen de nieuwe tijdzone
Wil je graag dat je kind zo snel mogelijk aangepast geraakt aan de lokale tijdzone, dan is het belangrijk om meteen alles volgens de lokale klok te volgen en geen rekening te houden met het uur van thuis. Stel dat het thuis dag is maar op je bestemming nacht, moet je alles donker houden aangezien het nacht is. Natuurlijk is dit makkelijker gezegd dan gedaan, jouw kind kan mogelijks in het midden van de nacht klaarwakker zijn.
Doe dan enkel een klein nachtlampje aan en probeer rustige activiteiten te doen in de slaapkamer. Vermijd beeldschermen alsook voeding, tenzij je kind nog nachtvoedingen zou krijgen of erg hongerig zou zijn. Van zodra je kind terug wat slaperig wordt, stop je hem weer in bed. Probeer de dag niet voor 6u te starten.
Indien je Oostelijk reist, kan je ervoor kiezen om de eerste dagen het uur van thuis te volgen, waarbij je je kind pas later naar bed doet alsook langer laat slapen in de ochtend. Volg de rest van de dag op basis van je klok.
Bijvoorbeeld, werd je kind wakker om 9u ’s ochtends en doet hij meestal na 2u zijn ochtenddutje, stop hem dan om 11u in bed voor zijn ‘ochtenddutje’. Na enkele dagen zal je echter merken dat je kind steeds vroeger en vroeger wakker zal worden in de ochtend, het is dan belangrijk om ook dan weer alles te laten opschuiven en de bedtijd te vervroegen. Het biologisch klokje van je kind zal zich na enkele dagen simpelweg aanpassen aan de lokale tijdzone, net zoals dit bij jullie ook het geval zal zijn.
In de praktijk: Wanneer wij met ons oudste dochtertje Noélie naar België reisden (van West naar Oost), pasten wij ons niet meteen aan de lokale tijdzone aan. Dit wil zeggen dat ze de eerste dagen tot ‘s middags sliep en ook pas rond middernacht ging slapen. Dat kwam voor ons goed uit, zo kon ze mee naar familiefeesten ed.
Na enkele dagen echter werd ze telkens vroeger en vroeger wakker, waardoor haar middagdutje en bedtijd ook telkens vroeger en vroeger werden. Ook al probeerden we dit telkens te vermijden, tegen het einde van onze reis van 2 weken naar België, zat ze steeds weer in een 7/7 ritme waardoor we opnieuw met een jetlag van 6u zaten wanneer we terug huiswaarts gingen.
Wanneer we terug naar huis gingen in Toronto (Westelijk), zette ik haar wel onmiddellijk op de nieuwe tijdzone. Ik probeerde haar dan op dag 1 wakker te houden tot 18u (middernacht Belgische tijd). Deed ze daarvoor nog een dutje, dan maakte ik haar tijdig wakker zodat ze niet bijvoorbeeld al om 16u aan haar nacht zou beginnen. Ze werd ‘s nachts dan meestal wakker rond 1u lokale tijd, klaar om aan de dag te starten.
Meestal deed de papa dan een rustige activiteit met haar met een nachtlampje aan en stopte hij haar na ongeveer een uurtje weer in bed. Dit lukte meestal vlot gezien ze doorgaans nog erg moe was van de lange reis. Het gebeurde dat ze na 1 à maximum 2 dagen terug volledig in de lokale tijdzone zat. Tijdens onze laatste terugkeer had ze het moeilijker en schoof het uur waarop ze ’s nachts wakker werd elke nacht met 1u op, ondanks onze inspanningen om haar meteen in de lokale tijdzone te zetten. Elke dag 1u laten opschuiven is in principe worst case scenario, meestal gaat het vlotter.
Nog enkele tips...
Tip 1: Maak gebruik van natuurlijk daglicht
Een van de krachtigste hulpmiddelen om een jetlag te overwinnen? Daglicht! Onze biologische klok – en die van je kindje – wordt namelijk sterk beïnvloed door licht. Wanneer je kind voldoende blootgesteld wordt aan natuurlijk daglicht, zal zijn interne klok zich sneller gaan afstemmen op het nieuwe ritme van jullie vakantiebestemming.
Dat zit zo: daglicht stimuleert de aanmaak van serotonine, een gelukshormoon dat later op de dag omgezet wordt in melatonine – het slaaphormoon dat nodig is om goed in te slapen. Je helpt je kindje dus letterlijk om ‘s avonds slaperig te worden door hem overdag voldoende licht op te laten nemen.
Praktisch: zelfs al is het volgens het uur thuis nog nacht, probeer op bestemming overdag regelmatig naar buiten te gaan. Een korte wandeling, even in het park spelen of gewoon samen buiten eten maakt al een wereld van verschil. Vermijd zonnebrillen en petjes die het licht afschermen, zeker tijdens de ochtenduren.
Tip 2: Maak het vertrouwd
Probeer altijd spulletjes van thuis mee te nemen op vakantie zodat de omgeving sneller vertrouwd aanvoelt voor je kind. Probeer ook zo goed mogelijk het slaapritueeltje dat jullie thuis gebruiken op locatie uit te voeren. Geef je kindje voldoende tijd om te ontspannen. Voor hem is ook alles nieuw, het is dus heel normaal dat je wat protest krijgt bij het slapengaan de eerste nacht of dat je kind enkele keren wakker wordt ’s nachts, terwijl hij thuis misschien al lang doorslaapt. Wees geduldig en probeer begrip te hebben, het is heel normaal dat je kind even gedesoriënteerd is.
Tip 3: Donkere kamer en witte ruis
Wanneer je reist, is het extra belangrijk dat je de slaapkamer pikdonker kan maken voor dutjes en nachten, zeker als je met een groot uurverschil zit. In een hotelkamer vormt dit vaak geen probleem. Huur je bijvoorbeeld een huisje, kan dit soms een uitdaging zijn. Neem in dat geval draagbare verduisteringsgordijnen mee om de kamer extra donker te maken. Via dit linkje kan je zien welke ik hiervoor aanbeveel.
Ook witte ruis is erg handig op vakantie. Zelf gebruik ik het bijna uitsluitend voor op vakantie, voornamelijk tijdens dutjes. Zeker in hotels kan het al snel rumoerig zijn in de gangen overdag, waardoor de kans op een slecht dutje groter is. Waarom ik witte ruis zo handig vind en de toestellen die ik als slaapcoach aanraad lees je in onderstaande blog:
Witte ruis: 6 vragen beantwoord
Wie mij al een tijdje volgt op social media, weet dat ik als kinderslaapcoach vol lof spreek over het gebruik van witte ruis. 😊 Het
Zo, hopelijk zie je die verre reis aan de hand van deze tips wat beter zitten. 🤗 Wil je graag nog meer tips rond slapen op reis? Dan raad ik je mijn slaapgids voor op vakantie aan, deze vind je hieronder terug. In deze digitale gids van 50+ pagina’s vertel ik je alles over dutjes on the go, hoe pak je het samen slapen aan (met ouders en/of broertje of zusje), wat met voeding op reis en zoveel meer! Als kers op de taart bezorg ik je handige inpaklijstjes en een leuke aftelkalender. 🙌
Vakantiegids
- €29,00
Wens je toch graag te werken aan de gezonde slaapgewoontes van je kindje voor je op vakantie vertrekt? #teamsnuggles to the rescue! Want een kindje dat goed slaapt, betekent ook voor jullie als ouders méér rust, meer plezier én een zorgelozere vakantie. 🙌
Je kan zelfstandig aan de slag d.m.v. onze praktische slaapgidsen/online cursussen ofwel kan je een losse consultatie boeken of meteen gaan voor een persoonlijke aanpak d.m.v. onze trajecten. Zie hieronder voor meer info over ons aanbod.
Fijne vakantie! 😎
Liefs,
Nathalie
Baby- en kinderslaapcoach
#teamsnuggles
