Jetlags! Iets wat je sinds je mama of papa werd misschien als de pest vermijdt? Of misschien staat er binnenkort een verre reis op de planning samen met je kroost en besef je nu pas dat hier dus ook een jetlag bij hoort? Dan is deze blogpost iets voor jou! Als kinderslaapcoach én voormalig expatgezin, kan ik je hierin perfect enkele nuttige tips geven.

Zelf heb ik namelijk met mijn gezin ruim 2 jaar in Canada gewoond en reisden wij regelmatig heen en weer tussen Canada en België. In ons geval ging dit om een uurverschil van 6 uur omdat we in het Oosten van Canada woonden. 6 uur is al een aardige jetlag aangezien dit over een halve dag gaat en je niet zomaar je routine hierdoor van thuis kan volgen.

Als je kan kiezen zou ik in het algemeen eerder aanraden om op vakantie te gaan richting het Oosten en naar huis te komen richting het Westen. Wanneer je oostelijk reist, zal je kind pas later slaperig worden, wat handig is wanneer je op vakantie bent. 19u ’s avonds thuis kan dan bijvoorbeeld 22u lokale tijd zijn, ook ’s ochtends zal de dag later starten, ideaal voor op vakantie. Reis je naar het Westen, zal je kind vroeg wakker worden ’s ochtends. Je kan dit de eerste dagen ook echt niet vermijden. Ook jijzelf zal mogelijks last hebben van de jetlag en ’s ochtends vroeg klaarwakker zijn.

Volg meteen de nieuwe tijdzone

Wil je graag dat je kind zo snel mogelijk aangepast geraakt aan de lokale tijdzone, dan is het belangrijk om meteen alles volgens de lokale klok te volgen en geen rekening te houden met het uur van thuis. Stel dat het thuis dag is maar op je bestemming nacht, moet je alles donker houden aangezien het nacht is. Natuurlijk is dit makkelijker gezegd dan gedaan, jouw kind kan mogelijks in het midden van de nacht klaarwakker zijn.

Doe dan enkel een klein nachtlampje aan en probeer rustige activiteiten te doen in de slaapkamer. Vermijd beeldschermen alsook voeding, tenzij je kind nog nachtvoedingen zou krijgen of erg hongerig zou zijn. Van zodra je kind terug wat slaperig wordt, stop je hem weer in bed. Probeer de dag niet voor 6u te starten.

Indien je Oostelijk reist, kan je ervoor kiezen om de eerste dagen het uur van thuis te volgen, waarbij je je kind pas later naar bed doet alsook langer laat slapen in de ochtend. Volg de rest van de dag op basis van je klok. Bijvoorbeeld, werd je kind wakker om 9u ’s ochtends en doet hij meestal na 2u zijn ochtenddutje, stop hem dan om 11u in bed voor zijn ‘ochtenddutje’. Na enkele dagen zal je echter merken dat je kind steeds vroeger en vroeger wakker zal worden in de ochtend, het is dan belangrijk om ook dan weer alles te laten opschuiven en de bedtijd te vervroegen. Het biologisch klokje van je kind zal zich na enkele dagen simpelweg aanpassen aan de lokale tijdzone, net zoals dit bij jullie ook het geval zal zijn.

In de praktijk: Wanneer wij met ons oudste dochtertje Noélie naar België reisden (van West naar Oost), pasten wij ons niet meteen aan de lokale tijdzone aan. Dit wil zeggen dat ze de eerste dagen tot ‘s middags sliep en ook pas rond middernacht ging slapen. Dat kwam voor ons goed uit, zo kon ze mee naar familiefeesten ed. Na enkele dagen echter werd ze telkens vroeger en vroeger wakker, waardoor haar middagdutje en bedtijd ook telkens vroeger en vroeger werden. Ookal probeerden we dit telkens te vermijden, tegen het einde van onze reis van 2 weken naar België, zat ze steeds weer in een 7/7 ritme waardoor we opnieuw met een jetlag van 6u zaten wanneer we terug huiswaarts reizen.

Wanneer we terug naar huis gingen in Toronto (Westelijk), zette ik haar wel onmiddellijk op de nieuwe tijdzone. Ik probeerde haar dan op dag 1 wakker te houden tot 18u (middernacht Belgische tijd). Deed ze daarvoor nog een dutje, dan maakte ik haar tijdig wakker zodat ze niet bijvoorbeeld al om 16u aan haar nacht zou beginnen. Ze werd ‘s nachts dan meestal wakker rond 1u lokale tijd, klaar om aan de dag te starten.

Meestal deed de papa dan een rustige activiteit met haar met een nachtlampje aan en stopte hij haar na ongeveer een uurtje weer in bed. Dit lukte meestal vlot gezien ze doorgaans nog erg moe was van de lange reis. Het gebeurde dat ze na 1 à maximum 2 dagen terug volledig in de lokale tijdzone zat. Tijdens onze laatste terugkeer had ze het moeilijker en schoof het uur waarop ze ’s nachts wakker werd elke nacht met 1u op, ondanks onze inspanningen om haar meteen in de lokale tijdzone te zetten. Elke dag 1u laten opschuiven is in principe worst case scenario, meestal gaat het vlotter.

Nog enkele tips…

Maak gebruik van natuurlijk daglicht

Daglicht is een belangrijk element in het bepalen van onze biologische klok. Wanneer je buitenkomt in het daglicht terwijl het thuis nog nacht is, zal het biologische klokje van je kind zich sneller aanpassen aan de nieuwe tijdzone. Daglicht helpt ook met het produceren van het hormoon serotonine wat we nodig hebben om melatonine (het slaaphormoon) van te maken om goed te slapen. Dus ookal is het eigenlijk midden in de nacht thuis, kom buiten wanneer het nog dag is op je vakantiebestemming.

Maak het vertrouwd

Probeer altijd spulletjes van thuis mee te nemen op vakantie zodat de omgeving sneller vertrouwd aanvoelt voor je kind. Probeer ook zo goed mogelijk het slaapritueeltje dat jullie thuis gebruiken op locatie uit te voeren. Geef je kindje voldoende tijd om te ontspannen. Voor hem is ook alles nieuw, het is dus heel normaal dat je wat protest krijgt bij het slapengaan de eerste nacht of dat je kind enkele keren wakker wordt ’s nachts, terwijl hij thuis misschien al lang doorslaapt. Wees geduldig en probeer begrip te hebben, het is heel normaal dat je kind even gedesoriënteerd is.

Donkere kamer en witte ruis

Wanneer je reist, is het extra belangrijk dat je de slaapkamer pikdonker kan maken voor dutjes en nachten, zeker als je met een groot uurverschil zit. In een hotelkamer vormt dit vaak geen probleem. Huur je bijvoorbeeld een huisje, kan dit soms een uitdaging zijn. Neem in dat geval zwarte vuilniszakken en tape mee of maak gebruik van aluminiumfolie om de kamer te verduisteren.

Ook witte ruis is erg handig op vakantie. Zelf gebruik ik het bijna uitsluitend voor op vakantie, voornamelijk tijdens dutjes. Zeker in hotels kan het al snel rumoerig zijn in de gangen overdag, waardoor de kans op een slecht dutje groter is. Waarom ik witte ruis zo handig vind en de toestellen die ik als slaapcoach aanraad lees je in onderstaande blog: