Vanaf het moment dat we horen dat we zwanger zijn, schakelen we elk risico, hoe klein ook, meteen uit. We stoppen met roken, we raken geen druppel alcohol meer aan, rauw vlees en rauwe eieren worden voortaan gemeden en de partner mag vanaf nu fulltime de kattenbak proper maken 😉 Je zou denken dat we ook na de bevalling consequent blijven in onze veiligheidsmaatregelen. Toch zien we het vaak gebeuren dat er aan het veilig slapen van baby’s minder aandacht wordt besteed. Bednestjes, op de buik laten slapen, het ouderlijk bed delen,… enkele voorbeelden van zaken die ik dagelijks op sociale media zie langskomen en die nochtans streng worden afgeraden in de voorschriften rond veilig slapen.
Sinds er begin jaren ’90 aangeraden wordt om baby’s niet meer op hun buik te laten slapen tenzij ze zélf reeds kunnen rollen van rug naar buik, is het aantal baby’s dat gestorven is door wiegendood, drastisch verminderd. Dit dankzij onderzoek waaruit bleek dat de kans op wiegendood veel groter was wanneer er op het buikje werd geslapen en waaruit de grote “back is best” campagne wereldwijd in voegen trad. Waar er in Vlaanderen begin jaren ’90 nog gemiddeld ruim 100 baby’s stierven aan wiegendood per jaar, is dit de laatste jaren gezakt naar gemiddeld een 10-tal, wat zo’n 5% voorstelt van het aantal sterftegevallen bij zuigelingen.
Onderzoek rond wiegendood blijft actief en het AAP (American Academy of Pediatrics) bracht dan ook recent een nieuwe update uit van de te volgen veiligheidsvoorschriften ter preventie van wiegendood. Het doel is uiteraard dat er op termijn geen enkele baby meer hoeft te sterven door wiegendood. De link naar het nieuwe artikel vind je terug in de voetnoot van deze blogpost.
Ik heb voor jullie de (vernieuwde) richtlijnen hieronder eens allemaal op een rijtje gezet. Ja, de meeste richtlijnen zijn streng, heel streng soms. Don’t shoot the messenger 😉 Ik heb, net zoals het AAP, het beste voor met jouw baby. Verder ben je vrij om met deze informatie te doen wat je wil, as always.
Here we go 😉
Het bedje moet…
- … een stevige matras bevatten. Vermijd zachte matrassen of kussentjes.
- … horizontaal en vlak zijn. Zelfs voor baby’s met reflux, wordt een verhoogde slaappositie afgeraden wegens een verhoogd risico op wiegendood. Onderzoek heeft tevens aangetoond dat het bed verhogen geen positief effect heeft op reflux (Het onderzoek in kwestie vind je hier terug)
- … volledig vrij zijn. Geen knuffeldiertjes, losse dekentjes, kussens… Knuffeldoekjes mogen geïntroduceerd worden vanaf de leeftijd van 4 maanden indien het gaat om 1 exemplaar dat niet groter is dan een zakdoek en bestemd is voor baby’s.
- … enkel van de baby zijn. Dus niet gedeeld met ouders, broertjes of zusjes. Ook bij tweelingen wordt afgeraden om het bed te delen aangezien de risico’s groter zijn dan de voordelen.
- … verder dan een armlengte verwijderd zijn van ramen, meubels, gordijnen, touwen…
Het bedje heeft…
- … zachte, passende lakentjes rond de matras.
- … geen gaten rond de matrasranden.
- … geen bedomrander.
- … spijlen die maximaal 6 cm uit elkaar staan.
- … een matrasje op een aangepaste hoogte hebben. Verlaag tijdig de matras eens je baby kan zitten of wanneer hij zich leert optrekken.
Inbakeren moet…
- … stevig rond de borst zijn, maar nog wel wat ruimte laten om er met je hand in te kunnen.
- … los rond de heupen zijn.
- … veilig zijn, bijvoorbeeld met velcro of ritssluiting.
- … je stoppen wanneer de baby pogingen begint te ondernemen om te rollen (meestal rond 3 à 4 maanden).
- … met een niet-verzwaarde inbakerdoek gebeuren.
Ontdek in deze blogpost meer over inbakeren.
De baby moet…
- … het eerste jaar altijd op de rug in bed gelegd worden. Als de baby zelfstandig kan rollen van rug naar buik, vormt buikslapen geen probleem. Blijf je baby echter op zijn rug in bed leggen, hij is zelf vrij om te kiezen om al dan niet op zijn buik te slapen.
- … een speentje aangeboden krijgen bij elk dutje de eerste 3-4 maanden eens de borstvoeding goed op gang is gekomen. Het vormt geen probleem indien de baby zijn speentje terug uitspuwt tijdens het slapen. Het vormt ook geen probleem indien de baby nooit een speentje heeft aanvaard. Het is op dit moment nog onduidelijk waarom het gebruik van een speentje een positief element is ter preventie van wiegendood.
- … ontdaan worden van strikjes, haarspeldjes, hoedjes of handschoentjes. Mutsjes mogen enkel gebruikt worden bij premature baby’s in de gecontroleerde omgeving van het ziekenhuis.
- … niet te warm of te licht gekleed zijn. Het gebruik van een slaapzakje geniet de voorkeur.
Wanneer de baby niet in zijn bedje slaapt…
- … maar in je armen in slaap valt, moet je steeds zelf wakker blijven.
- … maar in een autostoel, buggy of koets, verplaats je de baby zo snel het praktisch kan naar een veilige slaapomgeving zoals hierboven beschreven. Een autostoeltje moet steeds volgens de richtlijnen geïnstalleerd worden, en de baby moet correct vastgegespt worden. De baby mag niet ingebakerd worden in een autozitje. Het gezicht van de baby moet steeds zichtbaar zijn voor de verantwoordelijke verzorger.
Verder zijn deze richtlijnen rond veilig slapen ook nog belangrijk:
- Geef gedurende minimaal 6 maanden borstvoeding aan je baby.
- Deel gedurende minimaal 6 maanden de kamer met je baby.
- Deel het bed niet met je baby. De kans op wiegendood wordt vervijf- tot tienvoudigd wanneer het bed wordt gedeeld, ook bij borstvoeding. Ze erkennen wel dat het kan gebeuren dat er onbewust in slaap wordt gevallen met de baby aan de borst. Ze halen aan dat dit zo goed mogelijk vermeden moet proberen te worden.
- De baby mag niet (passief) in contact komen met sigarettenrook, alcohol en drugs.
- Maak geen gebruik van monitors en toestellen ter preventie van wiegendood, ze geven een vals gevoel van veiligheid en mogen in geen geval als vervanging gebruikt worden voor het niet opvolgen van de veiligheidsvoorschriften (zoals bijvoorbeeld wel op het buikje laten slapen of wel in een babynestje)
- Leg je baby regelmatig op zijn buikje tijdens de wakkertijd. Tegen de leeftijd van 7 weken zouden baby’s minstens 15 tot 30 minuten per dag “tummy time” aangeboden moeten krijgen
Een hele boterham dus! Nogmaals, dit zijn de officiële richtlijnen ter preventie van wiegendood, verder is het aan elke ouder om hierrond een geïnformeerde beslissing te maken. Ter afronding geef ik nog graag mee dat de kans op wiegendood het grootst is de eerste 6 maanden, daarna neemt de kans sterk af. Dit wil zeggen dat het dus vooral belangrijk is om deze richtlijnen te volgen bij newborns en jonge baby’s.
Veel succes!
Liefs,
Nathalie
Babyslaapcoach Snuggles & Dreams
