Laatst kreeg ik een vraag die ik nog niet eerder had gekregen (en dat gebeurt niet vaak! 😃): “kan mijn kind van 3 al last hebben van groeipijnen?”. 🤔
Ik dacht meteen aan mijn eigen dochtertje en hoe moeilijk het is als ouder om te zien wanneer je kind ergens last van heeft, maar je niet precies weet wat het is. 😪 Omdat ik dus niet veel wist over groeipijnen, ging ik op onderzoek uit. Het resultaat van mijn onderzoek deel ik graag met jou in deze blog. Laten we samen dus eens kijken wat groeipijnen zijn, hoe je ze herkent en wat je eraan kunt doen. Ze komen namelijk vrij vaak voor en ze zijn een van de meest voorkomende oorzaken van pijn in de benen bij kinderen.
Let’s dive in!
Wat zijn groeipijnen?
Hoewel de naam doet vermoeden dat deze pijnklachten veroorzaakt worden door groei, is dat niet helemaal waar. Hoewel de precieze oorzaak van deze pijnen onbekend is, is er een groeiende consensus dat ze weinig of niets met de groei zelf te maken hebben. Sommige theorieën suggereren dat de pijn te maken heeft met de toename van groeihormoon kort na het inslapen, maar deze hypothese is tot nu toe niet grondig onderzocht.
Het zijn eigenlijk spierpijnen, vaak veroorzaakt door een actieve dag vol rennen, springen en spelen. Deze pijntjes zijn dus geen teken van iets ernstigs, maar kunnen wel vervelend zijn voor je kind.
Groeipijnen beginnen vaak rond de leeftijd van 3 jaar en komen het meest voor tussen de 4 en 10 jaar. Vooral kinderen die graag sporten of veel bewegen, hebben er last van.
Symptomen van groeipijnen
Misschien herken je dit: je kind klaagt ‘s avonds over pijn in de benen of wordt er zelfs ‘s nachts wakker van. Overdag is alles weer oké en lijkt je kind geen pijn meer te hebben. Typisch groeipijnen! Hieronder lijst ik de belangrijkste symptomen voor je op:
- Pijn in de benen: meestal in de dijen, kuiten of rond de knieën.
- Tijdstip: de pijn treedt vaak ’s avonds of ’s nachts op en kan ervoor zorgen dat je kind wakker wordt. Overdag heeft het kind meestal geen klachten.
- Symmetrisch: de pijn komt vaak in beide benen tegelijk voor.
- Geen zwelling of roodheid: er zijn geen zichtbare tekenen zoals zwelling of blauwe plekken.
- Snel voorbij: de pijn is van korte duur en gaat meestal binnen een paar uur over.
Herken je deze symptomen? Dan is de kans groot dat het om groeipijnen gaat.
Hoe weet je of het écht om groeipijnen gaat?
Het kan lastig zijn om groeipijnen te onderscheiden van andere soorten pijn. Twijfel je of er meer aan de hand is? Stel jezelf dan deze vragen:
- Treedt de pijn vooral ‘s avonds of ‘s nachts op?
- Is je kind overdag volledig klachtenvrij?
- Zijn er geen zichtbare tekenen zoals zwelling of roodheid?
- Is de pijn na een tijdje vanzelf verdwenen?
Als je alle vragen met “ja” kan beantwoorden, is de kans groot dat het om groeipijnen gaat. Blijf je twijfelen? Neem dan contact op met je huisarts.
In welke lichaamsdelen komen groeipijnen het vaakst voor?
De meest voorkomende plekken zijn de dijen, kuiten en knieën. Soms klagen kinderen ook over een ‘krampachtig gevoel’ in de scheenbenen of zelfs de armen. Meestal voelen ze de pijn aan beide kanten tegelijk. Wat opvalt is dat kinderen er vaak ’s avonds of ’s nachts last van hebben, wanneer ze tot rust komen na een actieve dag.
Zijn groeipijnen gekoppeld aan groeispurten?
Een veelgestelde vraag onder ouders is of groeipijnen optreden tijdens groeispurten. Hoewel de naam dat doet vermoeden, is het verband tussen snelle groei en deze pijnen nooit wetenschappelijk bewezen. Wat wél duidelijk is, is dat kinderen met een actieve levensstijl – rennen, springen, fietsen en klimmen – meer kans hebben op deze typische pijnmomenten. Groeipijnen zouden dus eerder veroorzaakt worden door vermoeide spieren dan door groei op zich.
Wat kun je doen tegen groeipijnen?
Als ouder wil je niets liever dan de pijn van je kind zo snel mogelijk verzachten. Hoewel deze pijnen vanzelf overgaan, zijn er een paar dingen die je als ouder kunt doen om je kind te helpen:
- Rust en ontspanning: geef je kind de kans om tussendoor even te rusten als het overdag veel heeft bewogen.
- Warmte doet wonderen: een warm bad voor het slapengaan of een warmtekussen kan de pijn verlichten.
- Zachte massage: masseer zachtjes de benen van je kind om de spieren te ontspannen.
- Pijnstilling (indien nodig): bij hevige pijn kan een paracetamol (in overleg met de huisarts) helpen.
- Rek- en strekoefeningen: deze kunnen de spieren soepel maken en verlichting bieden.
- Troost en geruststelling: leg je kind uit dat groeipijnen normaal zijn en vanzelf weer overgaan.
Wat kun je beter vermijden bij groeipijnen?
Probeer als ouder de pijn zeker niet weg te praten of te minimaliseren. Uitspraken als “je stelt je aan” kunnen je kind onzeker maken over zijn of haar gevoel. Vermijd ook het té snel grijpen naar zware pijnstillers, zeker zonder overleg met je huisarts. Ook een té warme kruik of langdurige massage kan soms meer kwaad dan goed doen, dus hou het bij zachte, liefdevolle handelingen en ondersteuning. 😊
Hoe vaak komen groeipijnen voor?
Groeipijnen komen vaker voor dan je denkt: naar schatting 10 tot 20% van de kinderen tussen 3 en 12 jaar krijgt er weleens mee te maken. Vaak zitten ze in fases: een kind kan er wekenlang last van hebben en dan maanden helemaal niets. Er is ook een vermoeden dat genetische aanleg meespeelt – als jij als ouder vroeger groeipijn had, is de kans groter dat je kind dit ook ervaart.
Zijn groeipijnen erfelijk?
Zoals ik hierboven al aangaf, er is geen sluitend bewijs, maar onderzoek en ervaring wijzen erop dat erfelijkheid wel een rol speelt. Kinderen van wie een van de ouders vroeger groeipijn had, hebben een grotere kans om zelf ook deze pijnen te ervaren. Als jij je herkent in het verhaal van je kind, is het dus goed mogelijk dat je kind gewoon ‘in jouw voetsporen’ treedt – letterlijk én figuurlijk 😉.
Wanneer moet je naar de dokter?
Groeipijnen zijn meestal onschuldig, maar raadpleeg een arts als:
- De pijn aanhoudt of steeds erger wordt.
- De pijn ook overdag optreedt en het bewegen belemmert.
- Er zwelling, roodheid of andere zichtbare veranderingen zijn.
- Je kind koorts heeft of zich ziek voelt.
Groeipijnen en mijn ervaring
Zelf heb ik nog geen groeipijnen opgemerkt bij mijn dochtertje, maar in mijn werk als kinderslaapcoach hoor ik er de laatste tijd steeds vaker over. Geen verrassing, want veel kinderen in mijn omgeving zitten in de leeftijd van 3 jaar en ouder.
Deze ongemakken horen helaas bij het opgroeien en met de juiste zorg en wat troost verdwijnen deze pijntjes vaak vanzelf. Het is vaak een teken dat je kind zich normaal ontwikkelt en lekker actief is!
Ik hoop dat deze blog je enigszins kon geruststellen en dat de pijn snel weer achter de rug is bij zoon-of dochterlief! 🫶
Zit je helemaal in de knoop met de slaapgewoontes van je kindje? Wij kunnen helpen! Via onze cursussen of consultaties helpen wij jou graag verder. Zie hieronder voor meer informatie over onze diensten.
Liefs,
Nathalie
Baby- en kinderslaapcoach
#teamsnuggles
Bronnen:
https://www.nhs.uk/conditions/growing-pains/
https://www.gezondheid.be/artikel/groei/wat-is-groeipijn-en-wat-kunt-u-er-tegen-doen-21949
https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/groeipijnen-bij-kinderen
